Typowe objawy endometriozy, jak bolesne krwawienia miesiączkowe, bolesne współżycie czy zespół bólowy miednicy mniejszej od razu nasuwają jej podejrzenie. Zdarza się jednak, że symptomy są na tyle nietypowe, że rozpoznanie ustala się dopiero po kilku, kilkunastu latach od pierwszych objawów. Bywa też, że jest kompletnie bezobjawowa, a wykrywana jest podczas rutynowej kontroli ginekologicznej.
Ból w endometriozie
Podstawowym objawem endometriozy jest ból.
Ból związany z endometriozą może mieć różnorakie pochodzenie. Istotne znaczenie ma pośrednie i bezpośrednie podrażnienie przez krwawienie z ektopowego (czyli przeniesionego w miejsce, gdzie nie powinno go być) endometrium oraz podrażnienie zakończeń nerwowych dna miednicy i bezpośrednie naciekanie na nie. Kluczową rolę w patogenezie bólu przypisuje się jednak wytwarzaniu czynników prozapalnych i cytokin przez aktywowane („chore”) makrofagi i inne komórki związane z odczynem zapalnym.
Ból w miednicy mniejszej z powodu endometriozy ma zwykle charakter przewlekły (trwa ponad 6 miesięcy). Może objawiać się:
- bolesnymi miesiączkami (w 50-90% przypadków),
- dyspareunią (bolesnymi stosunkami płciowymi),
- przewlekłym zespołem bólowym miednicy mniejszej,
- bólem w podbrzuszu,
- bólem pleców oraz w okolicy lędźwiowej.
Ból może pojawiać się niespodziewanie i przejściowo w trakcie cyklu miesiączkowego lub być ciągły, tępy, pulsujący, ostry i nasilony przez aktywność fizyczną. Cyklicznie pojawiają się objawy ze strony pęcherza moczowego i jelit (nudności, wzdęcia).
Stopień odczuwania bólu w endometriozie nie jest proporcjonalny do stopnia zaawansowania choroby. I tak na przykład małe ogniska endometriozy otrzewnowej mogą powodować silne dolegliwości bólowe, podczas gdy znacznych rozmiarów torbiele mogą przebiegać kompletnie bezobjawowo.
Inne i nietypowe objawy endometriozy
Inne objawy endometriozy to:
- obfite krwawienia miesiączkowe (adenomioza),
- nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych,
- plamienia acykliczne.
W przypadku lokalizacji ognisk endometriozy w ścianach pochwy lub części pochwowej szyjki macicy mogą pojawiać się krwawienia i plamienia kontaktowe po stosunku.
Mniej typowymi dolegliwościami są:
- nawracający cyklicznie ból kończyny dolnej o charakterze rwy kulszowej,
- cykliczne krwawienie z odbytnicy lub dróg moczowych.
Pacjentki chorujące na endometriozę mogą uskarżać się także na dysfunkcję dolnego odcinka układu pokarmowego (wzdęcia, biegunki, naprzemienne biegunki i zaparcia występujące tuż przed i w trakcie miesiączki) oraz zaburzenia czynności układu moczowego (objawy dyzuryczne, incydenty parć naglących czy częstomocz).
Opisywano również przypadki lokalizacji ognisk endometriozy w drogach oddechowych, objawiające się cyklicznie powracającymi krwawieniami z nosa.
Czytaj więcej o endometriozie:
