Bystre oko, kalendarz, termometr i… komputer!? Naturalne metody antykoncepcji.

Naturalne metody antykoncepcyjne to zapobieganie ciąży poprzez niewspółżycie w okresie płodnym. Czy jest to dobra metoda antykoncepcyjna?

Dla pewnych grup pacjentek jak najbardziej. Są to z reguły kobiety miesiączkujące „jak w zegarku”, znające doskonale zmiany zachodzące w swoim organizmie w poszczególnych fazach cyklu. Metody naturalne powinny być zalecane pacjentkom, które ze względów światopoglądowych nie akceptują innych metod zapobiegania ciąży, albo gdy istnieją przeciwwskazania lub niechęć do stosowania innych, przede wszystkim hormonalnych metod antykoncepcji, a także kobietom, które zaakceptują ciążę, gdyby do takiej doszło.

Niedogodnością naturalnych metod antykoncepcyjnych jest abstynencja seksualna trwająca od 9 do 18 dni, która ogranicza spontaniczność współżycia.

Metoda kalendarzowa

Zakłada możliwość współżycia tylko w niepłodne dni w regularnym, 28-dniowym cyklu. Możliwy okres płodny u takiej kobiety, uwzględniając zdolności komórki jajowej i plemników do zapłodnienia (odpowiednio 1 doba i 3-4 dni) to około 10-17 dzień cyklu. W przypadku kobiet nieregularnie miesiączkujących pierwszy dzień okresu płodnego ustala się odejmując 20 od najkrótszego cyklu, a ostatni dzień płodny odejmując 11 od najdłuższego. Metodę kalendarzową cechuje wysoka zawodność (wskaźnik Pearla 20-24). Więcej o wskaźniku Pearla piszemy w osobnym artykule tutaj.

Metoda termiczna

Polega na codziennych pomiarach temperatury w jamie ustnej lub w pochwie (zawsze w tym samym miejscu) bezpośrednio po przebudzeniu. W drugiej połowie cyklu, po owulacji temperatura wzrasta przeciętnie o 0,4˚C. Czwartego dnia od momentu podwyższenia temperatury rozpoczyna się okres dni niepłodnych. Okres abstynencji seksualnej powinien trwać około 8 dni. Wskaźnik Pearla dla tej metody określa się jako 1-2.

Metoda obserwacji śluzu szyjkowego (Billingsów)

Metoda ta polega na obserwacji zmian śluzu szyjkowego. Każdego dnia należy ocenić ilość, lepkość, połysk, przezroczystość i ciągliwość śluzu. Jajeczkowanie ma miejsce w dniu, w którym śluz jest obfity, przejrzysty i ciągliwy. Okres abstynencji powinien poprzedzać o 4 dni owulację i trwać tyle samo po owulacji. Metodę cechuje duża rozbieżność wskaźnika Pearla, który waha się od 1 do 12.

Metoda objawowo-termiczna

Łączy w sobie elementy obserwacji śluzu szyjkowego i pomiaru temeperatury ciała.

Komputery cyklu

Już od dawna na „rynku antykoncepcji” dostępne są certyfikowane urządzenia, zwane komputerami cyklu (np. Lady-Comp), których działanie polega na określaniu fazy płodnej i niepłodnej cyklu na podstawie pomiarów temperatury (metoda termiczna). Każde urządzenie posiada wbudowane oprogramowanie, które zostało wygenerowane na podstawie obserwacji zmian temperatury ciała użytkowniczek komputera w ponad 1 milionie cykli w ciągu 25 lat. Urządzenia przez pierwsze 2-3 cykle „uczą się” rozpoznawać dni płodne kobiety posługując się algorytmem powstałym w oparciu o grupę walidacyjną.

Pomiar temperatury bazowej dokonywany jest codziennie po przebudzeniu w jamie ustnej za pomocą sensora. Istota funkcjonowania komputerów cyklu polega na diagnozowaniu fazy płodnej i prognozowaniu jej na 6 dni przed owulacją. Użytkowniczka komputera cyklu posiadając wiedzę o swojej płodności w danym dniu może zdecydować się na współżycie z zabezpieczeniem metodą barierową lub poczekać na dni niepłodne. Komputery cyklu uzyskały już bardzo dobre opinie nie tylko ich użytkowniczek, ale też fachowców z dziedziny antykoncepcji.

Aplikacje cyklu menstruacyjnego

Na rynku dostępnych jest wiele aplikacji do oceny cyklu miesiączkowego z uwzględnieniem dni płodnych. Wśród nich prym wiodą aplikacje Flo, Kalendarz Miesiączka, Clue, Glow. O ile opinie użytkowniczek tych aplikacji są bardzo optymistyczne, o tyle niewiele jest danych z piśmiennictwa fachowego odnośnie ich skuteczności w zapobieganiu niepożądanej ciąży.